Optik Sinir Hastalıkları

Optik sinir gözün iç kısmında yer alan “retina” tabakasından uzanan bir milyondan fazla sinir lifinin bir demet haline gelmesiyle oluşan ve retinada oluşan görsel uyarıyı görme merkezine taşıyan bir iletim sistemidir. Görme sinirinde oluşan hasar hastalığın şiddeti ve tutulum yerine göre değişen görme ve görme alanı kayıplarına neden olabilir. Bir ya da her iki gözde tutulum görülebilir.

Optik sinirde hasarlanma göze ait hastalıklar ya da görme sinirini içine alan travmalar olmak üzere başlıca iki mekanizmayla oluşmaktadır. Daha nadir görülmekle birlikte hayati tehdit eden beyni ya da vücudu ilgilendiren çok ciddi bazı hastalıklar nedeniyle de optik sinirde hasar oluşabilir.

Başlıca optik sinir hastalıkları

Glokom; göz tansiyonu olarak bilinen yüksek göz içi basıncı ve yavaş ilerleyen görme kaybıyla seyreden durumdur.

Optik nörit; ya da optik nevrit optik sinirde iltihaplanmaya neden olan ağrılı, ani görme kaybıyla ortaya çıkan, sıklıkla bağışıklık sistemiyle ilgili durumlar ya da daha nadiren bakteri-virüs enfeksiyonları nedeniyle oluşabilir.
Optik atrofi; ya da görme sinirinde soluklaşma optik siniri oluşturan liflerin ileri derecede azalmasını ve kalıcı görme kaybını ifade eder. Sıklıkla travma nedeniyle ya da geçirilmiş optik sinir hastalıklarının sekeli olarak ortaya çıkar. Daha az oranda kalıtsal optik sinir hastalıkları nedeniyle de oluşabilir.

Papilödemi; kafa içi basınç artışı nedeniyle optik diskin şişmesidir. Sıklıkla belirti vermez ve erken dönemde görme kaybı oluşmaz. 

Optik sinir başı druzeni; optik sinir demetinin oluştuğu alanda “druzen” adı verilen birikintilerin neden olduğu, sıklıkla belirti vermeyen, bazı olgularda geçici görme görme kaybına neden olan bir durumdur.

İskemik optik nöropati; optik sinirde kan akımının durmasıyla ani ve kalıcı görme kaybı oluşur. Hipertansiyon, diyabet, kolesterol yüksekliği, uyku apnesi sıklıkla karşılaşılan nedenlerdir.

Kompresif optik nöropati; optik sinirde bası oluşturan durumlarda yavaş, ağrısız ve ilerleyici bir görme kaybı oluşur. Sıklıkla beyin ya da göz çevresindeki kitleler nedeniyle oluşabileceği gibi orbital psödotümör ya da ya da tiroid hastalıklarında da ortaya çıkabilir.

Toksik ve beslenme kaynaklı optik nöropati; özellikle aşırı alkol tüketimi, B1, B12 ve folik asit yetersizliği ya da optik siniri tahrip eden kurşun, metil alkol, antifriz gibi maddelere maruziyet nedeniyle ortaya çıkar.

Kalıtsal optik nöropatiler; "dominant optik atrofi" ve "Leber’in kalıtsal optik nöropatisi" erken yaşlarda ilerleyici görme kaybına neden olan optik sinir hastalıklarıdır.