Üveitler

“Üveit” gözün damar tabakası olarak bilinen arkadan öne doğru ilerleyerek en önde renkli “iris” kısmını oluşturan “üvea” dokusunun iltihaplanmasıdır. Sıklıkla göz içi dokuların iltihabı olarak tanımlanır ve tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybıyla sonuçlanabilen bir durumdur.

Üveit sıklıkla vücutta iltihap oluşturan bir hastalığın göz tutulumunu ifade eder, ancak her zaman neden bulunamaz ve “idiyopatik üveit” olarak adlandırılır. Üveit her yaş grubunda değişik nedenlerle tespit edilebilir, ancak yetişkinlerde çocuklardan daha sıktır. Sıklıkla tek gözde görülür ancak her iki gözde de oluşabilir. Üveit sıklıkla gözde ağrı, kızarıklık, ışık hassasiyeti ve görmede azalmayla seyreder.

Üveitler genellikle anatomik olarak üveanın tutulum bölgesine göre “ön”, “arka” ya da “ara” üveit olarak sınıflandırılırlar. Üveit bu bölgelerde izole şekilde ortaya çıkabileceği gibi, tüm bölgeleri, hatta retina, vitreus gibi komşu dokuları da içine alabilir. Üveitler sıklıkla bağışıklık sistemiyle alakalı romatizmal hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabileceği gibi, bakteri, virüs ya da parazitlere bağlı enfeksiyonlar nedeniyle de görülebilirler. Üveitin tekrarlaması durumunda her bir aktivasyon “üveit atağı” olarak ifade edilir.

Üveitin şiddetine ve nedene göre değişmekle birlikte, gecikmiş teşhis ya da tedavi edilmeyen üveitler kalıcı görme kaybı ile sonuçlanabilir. Görme kaybı; katarakt, gözün ön kısmında oluşan yapışıklıklar ve göz tansiyonunun yükselmesi, retina damarlarında oluşan kanama ya da ödem, iltihabın görme sinirine yayılması gibi komplikasyonlar nedeniyle ortaya çıkar.

Üveit göz muayenesiyle kolaylıkla teşhis edilebilir. İlave olarak optik koherens tomografi ve göz anjiyografisi gibi daha ileri görüntüleme yöntemleri uygulanabilir. Sıklıkla nedenin araştırılmasına yönelik genetik tetkikleri de içeren kan testleri, akciğer, omurga, kalça grafileri, tomografi ve magnetik rezonans görüntüleme tetkikleri ve ilgili branşlardan konsültasyonlar istenebilir.

Üveit bir çok nedenle oluşabildiğinden tedavi de oldukça değişkendir. Esas olarak nedene yönelik tedavi uygulanır ve bu sayede üveit de tedavi edilmeye çalışılır. Nedenin tespit edilemediği "idiyopatik" üveitlerde şikayetlere ve olası komplikasyonlara yönelik tedavi uygulanır. Örneğin, üveitte sıklıkla oluşan ağrı ve iriste meydana gelen yapışıklıkların önlenmesi için göz bebeğini genişleten damlalar tedavide sıklıkla kullanılırlar. Steroid içeren ilaçlar özellikle ön üveitlerde damla formunda oldukça etkili olmakla birlikte, arka üveitlerde oral ya da intravenöz olarak, hatta makula ödeminin eşlik ettiği durumlarda göz içine injeksiyon yoluyla da uygulanmaktadır. Bağışıklık sistemiyle ilgili hastalıklarda görülen ve streroid tedavisinin yetersiz olduğu durumlarda "biyolojik ajanlar" tercih edilir.